DE FOTOGRAFEN SPIEGEL (reflex)

(licht aangepaste en aangevulde versie van een oorspronkelijke 'reactie' op het item "Van zwart naar wit" op de blog van kunstenaar-fotograaf MAARTEN DINGS)



Martin, ich hoffe aus tiefstem Herzen dass es dir jetzt besser geht, dass du nicht mehr so fieberst, meine ich...

In het Hoogduits kan men dus 'fiebern', in het Nederduits (Nederlands) niet, daar moet men eerst iets 'maken', koorts maken.
Um Gottes willen, warum doch?

Over achteruit of vooruit rijden, zou ik me niet al te veel zorgen maken, het zijn immers uiterst relatieve menselijke maatstaven, begrippen die wezenlijk niets inhouden en daarom bestaan ze ook niet in de fysica, noch in de metafysica. Ze zijn des mensen, dat wel.

Maar, als men dan toch iets wil 'achter' laten, dan is het wel aan te raden om 'vooruit' te rijden. Als men 'achteruit' rijdt, laat men immers helemaal niets 'achter', integendeel men laat alles vóór zich. Dat levert een breed-breder-breedst kijkveld en enkele tijdelijke, steeds kleiner wordende voordelen op, maar ook veel nadelen, waaronder het steeds zwaarder wordend gewicht van het 'bevattelijk vatten'.

Het beste lijkt me om oplettend 'vooruit' te rijden, onderwijl ook in een grote, heldere 'achteruitkijk spiegel' in de gaten houdend wat men, al 'vooruit' rijdend, logischerwijze 'achter' zich laat. Dit is het grote nut van (achteruitkijk)spiegels, het introspectief gespiegeld nut van het retrospectief gespiegelde.

Het enige wat men met spiegels nooit mag doen, is er zelf vóór gaan staan, in elk geval niet als men aan 'vooruit' rijden denkt. In een toestand van meditatieve 'stilstand' kan het natuurlijk wel, als een zinvol middel voor zelf-reflectie, in alle betekenissen.

Ook 'snelle' foto camera's, fotografische apparaten waarmee men dus snel iets kan 'trekken', bevatten spiegels, maar dit lijkt me eerder een uitvinding te zijn die als enig doel heeft het 'Gemak' (en de commercie) te dienen, eerder dan aan een wezenlijk nut te voldoen.

(Normale) spiegel camera's hebben ook geen enkele retrospectieve functie, ze dienen enkel om een veelvoudig gespiegeld verkleind, rechtopstaand optisch beeldje te creëren van wat elkeen 'live' oneindig veel groter, beter en levensechter zó met het blote oog vóór zich kan zien.

Fotografen zijn dan ook de enige wezens in Gods Ganse Schepping - van de hoogste mens-aap tot de laagste ééncellige - die spiegels gebruiken om met het blote oog waarneembare dingen die zich VÓÓR hen bevinden, te bekijken, ook terwijl ze 'vooruit rijden'.

Het zal dus ook niet de eerste fotograaf zijn die aldus dom doende -letterlijk- op zijn geliefkoosd 'onderwerp' is gestoten, zoals ik vorige week nog via mijn digitaal aangestuurde veelkleuren 'VER-KIJKER' (**) (in het Hoogduits: FERNSEHER) kon zien hoe een spiegel-apparaat geobsedeerde fotograaf-wielerfan zijn geliefkoosd 'onderwerp' - de wielrenner (**) - de vernieling en het hospitaal 'inkeek', verblind als hij was door al dat geconcentreerd vóór zich 'kijken' via de multipele spiegelfuncties van zijn geliefkoosd spiegel-apparaat, waardoor hij uiteindelijk zijn aanstormend 'onderwerp' dat luttele seconden later een 'lijdend voorwerp' bleek te zijn, NIET had gezien! Waarschijnlijk was zijn spiegel-kijk apparaat ook ingesteld op "ZOOM", liefst ook nog op "MAXI ZOOM", waardoor hij natuurlijk nog minder besef krijgt van de werkelijke verhoudingen, afstanden en snelheden die zich in de werkelijke wereld, zonder spiegel-kijk apparaten, voordoen. ZOOM, ZOOM, ZOOM en......BOEM! De tijd is gekomen, denk ik, dat spiegel-apparaat fotografen best een goede verzekering met een forse dekking afsluiten tegen gebeurlijke 'spiegel-kijk ongelukken'.

(**) als men het in het Nederduits (= Nederlands) mag hebben over een 'wiel-renner' (= persoon die rent op wielen), waarom zou men dan niet even goed mogen gewagen van een 'ver-kijker' (= toestel waarmee men electronisch vanop verre afstand iets kan bekijken)?? In het Hoogduits is men daar meestal veel consequenter én creatiever in, hoewel de Engels-Amerikaanse 'indringer' ook daar meer en meer binnensluipt en zich kan nestelen, enerzijds uit gemakzucht bij sommige lieden uit de huidige (de)generaties én door een modieuze identificeringsdrang met het hip digitaal bargoens dat wereldwijd door "Digi's" wordt gebazeld. Digitaal 'werkende' fotografen met een hoog ontwikkeld gevoel voor en 'know-how' van digitale 'Foto Kunst & Randapparatuur' en verder ook voor en van zichzelf, zijn daar een niet onaanzienlijk deel van, in die mate soms dat 'gewone' fotograaf-collega's hen zelfs niet meer verstaan, minder nog de digitale hoogtechnologische 'produkten' die ze per strekkende meter 'Megabyte' aan de lopende band aanmaken en de wereld rondstrooien, dikwijls ook gemakshalve benoemd als 'Fine Art Photography' of 'Photo Art'. Hun 'arty stuff' voortbrengselen staat dan ook op hetzelfde niveau (level) als het door hen uitgebraakt hip digitaal bargoens.

Over voormelde (gevaarlijke) spiegel-kijk obsessie van spiegel-apparaat fotografen kan men zich dan toch terecht afvragen: waarom toch, warum, warum, warum doch, weshalb, weshalb???

Dit filosofisch vraag - stukje raakt mijns inziens de kern van de fotografie. Fotografen zouden eens wat meer - en zónder hun geliefkoosd spiegel-apparaat, uiteraard - vóór een (gewone) spiegel moeten gaan STAAN en zich de reflectie maken: waar ben ik - in Gottes Namen- zo (geobsedeerd) mee bezig, voor wie dient het, waartoe dient het en wat brengt het mij en de mensheid op?

Een bevredigend antwoord op al die vragen, moet volgens mij tot een bevredigende conclusie kunnen leiden, tot véél minder foto's hoe dan ook, misschien ook nog tot andere, betere en dus zinvoller foto's?

Ik wou hier ook nog iets zeggen over het 'zwart' en het 'wit', maar het zal voor een andere keer zijn, mijn 'stuk' is nu al veel te lang!

Misschien toch nog even dit snel-doortje ter overdenking:

het komt mij meer en meer voor dat het oude, 'simpele' zwart en wit van de oude zwart-wit film fotografie, misschien wel eens dé essentie, dé sleutel zou kunnen zijn van de ENIGE, UNIEKE intrinsieke ARTISTIEKE (VORM)KRACHT die potentieel in het medium zit?

Dit oude zwart-wit patroon raakt immers wezenlijk de vorm der dingen en meteen ook de inhoudelijke essentie ervan als leesbare ABSTRACTIE der 'normaal' waarneembare dingen die door hun kleuren praal en chaos veelal slecht, moeilijk of onleesbaar zijn of - erger nog - verkeerd gelezen worden. Die leesbare abstractie heeft het oude zwart-wit patroon van de oude zwart-wit film ergens ook gemeen met zwart op wit geschreven letters, woorden, zinnen, verhalen en talen...

Hou je goed, Maarten, " nieder mit dem Fieber! " en rijdt misschien toch maar beter 'vooruit', zinvol gebruik makend van een (zijdelingse) 'achteruitkijk spiegel'?

Herzliche Grüsse,
jos