FOTOGRAFIA : LA GENTE DE GANTE : MARGARITA CALLEJERA

FOTOGRAFIE : VOLK VAN GENT : STRAAT MA-DE-LIEFJE

KUNST/FOTOGRAFIE : WEBLOG BOEKRECENSIES : Achille van den Branden: Haai op sterk water - Hans den Hartog Jager

Welke (Vlaamse) fotograaf leest nog boeken en desgevallend welke boeken?
Als ze enerzijds wat meer zouden lezen en anderzijds véél minder fotograferen, zouden ze allicht tot het inzicht kunnen komen dat ze mettertijd ook anders, minder én vooral beter zouden kunnen fotograferen.

Het is bijna niet te geloven, maar onlangs las ik op een blog van één van de zelfbenoemde rijzende sterren en zonnen onder de jonge Vlaamse (professionele) fotografen dat hij voor een simpel opdrachtje over de 'sfeer' in het Centraal Station van Groot-Antwerpen, zijn vermoedelijk veel te groot en te zwaar merk apparaat méér dan 1600 keren digitaal had afge(d)rukt. Dit is 1600 fotokes 'geschoten' (= mitraillé à balles de gros calibre) en voor alle zekerheid vermoedelijk ook nog eens in minstens 2 verschillende digitale formaten opgeslagen, dit alles binnen een tijdspanne van luttele uren fotogeniek zweven, zoekerig zwerven en dolen binnen de adembenemende ruimten van deze majestueuze stasie, terwijl hij misschien maximum 10 sfeerbeeldjes diende aan te leveren waarvan er dan maximum 3 á 4 effectief zullen worden gebezigd voor het door de opdrachtgever gestelde doel.

En dit is dan nog klein bier, vergeleken met een eerdere super multi klik prestatie waarbij dezelfde fotograaf - naar eigen fier zeggen - op één van zijn snelle passages door streepjes China (het land van de tekens, de dromen en de syndromen) méér dan 5000 digitale kicks op 1 dag (minder dan 12 uren) had geslagen en opgeslagen. Dit doet me denken aan de historische Europese boterbergen en melkplassen, een vorm van nutteloze DUMPING van nutteloze overproductie waardoor men kunstmatig een DEVALUATIE van de boter- en melkprijs meende te kunnen vermijden.
De wereldwijd steeds meer aanzwellende foto bergen en foto oceanen zullen echter de devaluatie van het medium en van zijn producten niet kunnen tegenhouden.

Dezelfde 'super multi klik' fotograaf hoorde ik eveneens onlangs, ergens ongegeneerd prat uitkraaien dat een deel van zijn jong maar in kwantiteit zeer uitgebreid fotografisch Vlaams "oeuvre" in al zijn print gebonden groot- en grootsheid in het prestigieus Vlaams Huis in Osaka - Japan (het land van de rijzende zonnen, de spleet ogen en de gespleten geesten) wordt tentoon gespreid en dat gelijktijdig een ander deel ervan  in Super High Definition Quality in continu circuit dusdanig 'kwaliteitsvol' wordt geprojecteerd dat - ik citeer zijn woorden - "de beelden van het scherm spatten".

Men begrijpe mij niet verkeerd: het is dus echt niet omdat ik deze fotograaf zijn - weliswaar toch enigszins vroegtijdig uit het ei gekropen - individueel 'moment de gloire' niet gun, integendeel zelfs, maar als deze benadering van en opvatting over het medium 'fotografie' de emanatie moet zijn van de kwaliteit van de top van de jonge garde Vlaamse fotografen van de 'nieuwe' Vlaamse fotografie, dan heb ik daar zo mijn welgemeende maar  uiterst kritische bedenkingen en reserves bij.

Het heeft natuurlijk ook een stuk te maken met het commercieel en steeds commerciëler wordend promotioneel markt karakter van het Vlaams 'cultuur' beleid - desnoods hangt men  in Osaka ook wel 1600 Vlaamse blanke bloemkolen of  5000 Vlaamse witte witloofpijpjes aan de witte Japanse muren - maar vooral ook met de 'ondefinieerbaarheid' en het vrijblijvend ludiek maar commercieel winstbeogend karakter van de hedendaagse kunstfabriek(en), met de kunstmatig geforceerde maar fundamenteel tegensprakelijke 'verkunsting' van het medium fotografie in het bijzonder, evenals met de nefaste rol die (foto)musea en andere kunst instanties spelen in een snel voortschrijdend proces van vervlakking, devaluatie en verstikking van het wezen en de maatschappelijke functies van het medium fotografie.


Via onderstaande link komt U terecht op een interessante weblog met een schat aan boeken recensies over zeer diverse onderwerpen, o.a. ook over kunst en fotografie. Deze link brengt U bij een  interessante bespreking van een zeer interessant boek van de Nederlander Hans den Hartog Jager waarin hij als kunstrecensent bij NRC handelsblad bepaalde opiniestukken over kunst (en fotografie) heeft gebundeld.

Vooral zijn onbevangen én gefundeerde bevindingen en meningen over hedendaagse kunst, kunstmusea én fotografie vind ik zeer lezenswaard, in het bijzonder ook de volgende passage over de rol en  het beleid van FOTOMUSEA, standpunten waarmee ik het volledig eens kan zijn en waaraan ik links en rechts op mijn blog zelf al eerder onbevangen  lucht heb gegeven :

( de eerste zin , waarvan delen door mij in rood zijn gemerkt, is een bemerking van "Achille van den Branden", de rest van onderstaande tekst is van Hans den Hartog Jager)

"De fotomusea, die gretig inspelen op de populariteit van fotografie en niet snel geneigd zijn de nodige demarcatielijnen aan te brengen, zijn volgens hem medeverantwoordelijk voor de devaluatie van het medium.

In schilder-, beeldhouw- en installatiekunst wordt nauwkeurig en subtiel onderscheid gemaakt tussen tijdvakken, stromingen en bedoelingen. In de fotografie worden alle genres gemakzuchtig op een hoop gegooid, hoewel ze toch zijn ontstaan uit heel verschillende intenties. Je hebt bijvoorbeeld de journalistieke fotografie, waarbij men ten behoeve van kranten, weekbladen en websites het leven van alledag zo adequaat mogelijk wil betrappen. In de documentaire fotografie doen ze ongeveer hetzelfde, maar kiezen ze ervoor meer tijd te nemen, en afstand. Reclamefotografen daarentegen proberen een wereld om een product heen te creëren en de toeschouwer vervolgens die wereld binnen te lokken. En kunstfotografen willen, vaak door middel van enscenering of manipulatie, de toeschouwer laten nadenken over de ‘zichtbare wereld’ waarin hij leeft. Het zijn allemaal verschillende genres, met andere methoden en bedoelingen, maar in de fotomusea worden ze al te gemakkelijk zonder inhoudelijke distinctie getoond. En dat niet alleen: ook kwalitatief onderscheid is ver te zoeken. Rijp en rot, vernieuwend en modieus: de fotomusea tonen alles, als het er maar een beetje prettig uitziet. Dat leidt tot een opmerkelijke vervlakking: fotomusea worden in toenemende mate bastions van semi-modieuze foto’s waarvan de conservatoren denken dat het publiek er behoefte aan heeft."

 LEES VERDER EN MÉÉR VIA DEZE LINK :  Achille van den Branden: Haai op sterk water - Hans den Hartog Jager

VARIA : ESPANOL : UNA COPLA : EL TONTO

Oefening in de schone Spaansche tale (una de las varias lenguas de los Gitanos) : een wijs rijmeldichtje.

A MI ME LLAMAN EL TONTO,

EL TONTO DE MI LUGAR;

TODOS VIVEN TRABAJANDO,

YO VIVO SIN TRABAJAR.

Vrije omzetting in de Nederlandsche tale:

 Ze noemen me de gek,

de dorpsgek

in mijn dorp waar iedereen werkt om te leven;

maar ik, ik werk niet:

ik Lééf.

                

FOTO : HET BELGISCH GEVOEL / LA SENSATION BELGE / DAS BELGISCHE GEFÜHL

FOTO : GEEN BALLEN TE ZIEN

Een voorbeeld van een foto waarin de tekst in het beeld méér zegt dan de foto zelf, hoewel er tussen deze tekst en het beeld in zijn geheel hier toch enige van dubbele bodems voorziene verbanden te leggen zijn die ik er ook bewust heb willen inleggen. De 'gedachte' zit hoe dan ook méér in de tekst dan in het beeld. Ik heb mij voorgenomen om in de toekomst de 'gedachte' (met of zonder tekst) volledig in de beelden te leggen of - juister gezegd - enkel die beelden op te zoeken en te registreren waarin ook effectief 'gedachten' te zien zijn of tot uiting kunnen worden gebracht en die bovendien duidelijk 'leesbaar' zijn.

Daarnaast heeft deze foto ook iets schoon 'vuils' en een lichte ondertoon van enige 'geilheid. Ipso facto zou ik daarom mezelf mogen willen toestaan deze foto desalniettemin met een zekere mate van bevredigdheid en bevrediging tot de categorie 'goede foto's' te mogen rekenen, hoewel hij in de van artistiekerige eigenwaan vervulde en met klatergoud behangen, bloederige ARENA'S  van 'fotografie jury's' ongetwijfeld meedogenloos zou worden gebrandmerkt en verworpen als foto-artistiek zwaar gehandicapt en dus van nul of generlei artiestische waarde. Ik kan daar tegenwoordig alleen maar zeer content en gelukkig mee zijn.

VARIA : GENT : FOTOGRAFIE EN NOG IETS : DE PUNCTUM LEZINGEN

In Antwerpen gebeuren er - wat fotografie betreft - misschien vele, maar in Gent vooral interessante 'dingen'.
Een voorbeeld van het eerste is het FoMu Spass Haus en zijn ontelbaar oogverblindende 'Kick-und-Spass-Ereignisse', een voorbeeld van het tweede zijn de uitgelezen blikverruimende PUNCTUM lezingen.

Een 'lezing' is een mondelinge voordracht van een TEKST en meer algemeen, van een GEDACHTE.
De fotografie Punctum lezingen gaan dus over gedachten, niet over foto's, tenzij dan over die foto's die ook 'gedachten' inhouden of opwekken en die zijn tegenwoordig zeldzaam, zeer zeldzaam.

Als 'gedachten foto's' of  'gedachten' tout court U lief en dierbaar zijn, kan ik U de eerstvolgende 2 punctum lezingen zeer warm aanbevelen: PUNCTUM lezingen GENT 24.11.2009 (Peter Verhelst  & Dirk Braeckman) en 26.11.2009 (Nickel van Duijvenboden) .


Beide lezingen leggen of zoeken op de een of andere manier een verband tussen beeld (foto) en 'taal'.

De lezing van 26.11.2009 (Nickel van Duijvenboden) interesseert mij persoonlijk het meest omdat ze gegeven wordt door een SCHRIJVER die in 2003 aan de Gerrit Rietveld academie als FOTOGRAAF promoveerde op een eindwerk dat GÉÉN FOTO'S maar enkel een TEKST en dus GEDACHTEN omvatte.

Deze fotograaf-kunstenaar moet ongetwijfeld van mening zijn (geweest) dat gedachten zonder foto's interessanter zijn en méér te bieden hebben dan foto's zonder gedachten. De jury van de 'fotografie' afdeling van de Gerrit Rietveld academie A'dam was blijkbaar dezelfde mening toegedaan en promoveerde hem prompt tot 'fotograaf'. Ik sluit me nu volmondig bij deze mening aan. De huidige Kask fotografie opleiding daarentegen, vertoeft op dit punt - zowel in gedachten als in de praktijk - nog altijd in de duistere Middeleeuwen, in de 'media aeda obscura'. QUANDO LUX VENI-ET ?

FOTO : MADONA DEL CAJERO AUTOMÁTICO (GELD OPVRAGEN TIJDELIJK ONMOGELIJK // CHARGEMENT PROTON DISPONIBLE)

FOTOGRAFIE : ÜBER WALKER EVANS, dessen Bilder im kollektiven Gedächtnis der Amerikaner verankert sind.

(Auszug und persönliche Auswahl aus einem Artikel über Fotograf Walker Evans von Klaus Honnef im Magazin "KUNSTZEITUNG" Juni 2009)

"Alles Spektakuläre war ihm verhasst. Sein kritischer Geist war angewidert von den Versuchen der Fotografen, sich mit Hilfe dramatischer Effekte und extravaganter Blickwinkel in den Vordergrund zu spielen, um den Status von Künstlern zu erreichen. Aus seinem Herzen machte Evans keine Mördergrube: die abfälligen Bemerkungen über die Fotografien von Alfred Stieglitz, Edward Steichen und Ansel Adams lassen an Deutlichkeit nichts zu wünschen übrig. Dagegen wollte er als Autor in seinen Bildern völlig unsichtbar bleiben, anonym, die Motive selber sprechen lassen, ohne sie, durch besondere inszenatorische Kniffe in Fetische zu verwandeln."


"Er fühlte sich den Schriftstellern ohnehin näher als den Fotografen. Er schätzte die mitleidlose Beschreibungsintensität Gustave Flauberts in "Madame Bovary" und den scharfen Realismus von James Joyce. Er war mit Ernest Hemingway befreundet.
Der ungemein belesene Evans war ein glänzender Essayist und gehörte während des zweiten Weltkriegs als Film- und Kunstkritiker zum Redaktionsstab von "Time". Danach war er frei schaltender Fotograf und Art Direktor bei "Fortune". Der recht snobistische und dandyhafte Evans, der ständig in Geldnöten steckte, weil er Luxushotels und massgeschneiderte Kleidung bevorzugte, erfuhr bereits in seinen fotografischen Anfängen, dass künstlerische Unabhängigkeit ihren Preis hatte.

Gleichwohl hegte er ein tiefes Misstrauen gegenüber jeder Form kommerzieller und künstlerischer Fotografie. Seine fotografische "Kunst" dokumentiert sich in absoluter Kunstlosigkeit. Eine spezifische Ausbildung schien ihm unnütz. Er kultivierte den Amateur. Die technischen Fertigkeiten brachte er sich mit Hilfe einiger Freunde bei. Er sammelte Postkarten und die anonymen Signale der Zivilisation."


"Nachhaltiger als die grossen Schriftsteller hat Walker Evans das Bild Amerikas im 20. Jahrhundert geprägt. Kein Fotograf hat mit seinem "dokumentarischen Stil" das Medium vergleichbar beeinflusst wie er: von Helen Levitt bis Robert Frank, von Lee Friedlander bis William Eggleston, von Bernd und Hilla Becher bis Lewis Baltz und Robert Adams reicht die Auflistung jener Fotografen, die von Walker Evans inspiriert wurden."

==========================================================================

Uit deze biografische noten over Walker Evans, één van de grote 'iconen uit de wereldgeschiedenis der fotografie', komt er in elk geval een verband tot uiting tussen  het beheersen van fotografische 'beeldtaal' enerzijds en een liefde voor en kennis van 'geschreven (en gesproken) taal'.

Al even duidelijk, zoniet nog duidelijker komt hier ook nog eens tot uiting dat fotografen die op wereldschaal werkelijk iets te zeggen en te betekenen hebben - zoals onder meer ook Henri Cartier Bresson - zich onverbloemd en uitdrukkelijk afzetten tegen 'kunstige fotografie' als dusdanig en tegen fotografie als een vorm van 'kunst'.
Met hun foto's en hun werk tonen zij aan dat het medium fotografie een eigen en een andere functie heeft dan de 'kunst functie'. Meer en meer vind ik elementen en steun voor de gedachte dat (op communicatie afgestemde en betekenisvolle) fotografie een vorm van 'taal' is waarin expliciet en impliciet gedachten en meningen verzonken liggen en bijgevolg een uiting van 'denken' is en dat dit bovendien de enige zinvolle functie van dit medium kan zijn, waarvan de wezenlijke eigenschap erin bestaat door de fotograaf waargenomen dingen en toestanden optisch te registreren en op een of andere manier gelijkvormig te reproduceren, zonder aan de 'inhoud' (= de betekenis van het geregistreerde beeld) afbreuk te doen.

Zinvolle fotografische beelden enten zich dus volledig op de 'inhoud' (= de keuze, de  innerlijke gedachte en het 'denken' van de fotograaf bij de registratie van een waarneming), niet op de 'vorm' (= de uiterlijke gedaante of de vormelijke inbedding van het geregistreerde voorwerp). Bij fotografie met een communicatief doel (wat zou het immers anders kunnen zijn?) bestaat "de kunst" erin om deze 'inhoud' communicatief  tot uitdrukking te brengen, maw 'leesbaar' en 'verstaanbaar' te presenteren, zoals dit eigenlijk ook geldt in de geschreven en gesproken 'taal', hoewel deze laatste niet aan één beeld, één moment, één tijd en ook niet aan één gedachte gebonden is en bovendien abstracties en redeneringen toelaat, wat bij het fotografisch beeld a priori ten gronde en volkomen uitgesloten is. Er zijn dus wel degelijk grote en wezenlijke verschillen tussen 'beeldtaal' en 'gewone taal'.

Ik denk dat ik mijn eigen 'fotografisch bezig-zijn' in bovenstaande zin ga aanpassen, ook al betekent dit onvermijdelijk dat er in de eerste plaats een heel stuk minder 'gefotografeerd' zal worden. Er zijn immers steeds veel meer 'voorwerpen' in de fotografisch registreerbare buitenwereld te zien dan dat er (zinvolle) 'gedachten' kunnen worden aan vastgeknoopt. En mijn (voorlopig) besluit was dus dat een foto zonder (leesbare) 'gedachte' per definitie géén zinvolle foto is. Mooi zo.

ALBUM : OBSERVATION (15) [WWW.ALARMBELLS.COM]