OVAL TRAGEDY - LAMBDA TUSSEN PLEXI

Hieronder kan u het juryverslag lezen mbt de motivering van de toekenning van een eerste prijs in het kader van de vorig jaar georganiseerde 'wedstrijd' voor aankomende kunstenaars, de Canvascollectie. Naast de eer van een tentoonstelling van de geselecteerde werken in de kunst tempel BOZAR, waren er voor de winnaars ook geldprijzen voorzien. Aangezien de hedendaagse kunst geen grenzen kent en zichzelf ook geen intrinsieke criteria meer toe meet waardoor in principe alles kunst is, konden fotografen dus ook meedingen. Het gaat daarbij niet over de foto zelf, zijn onderwerp, document waarde of uitwerking, maar uitsluitend nog over de vraag of de artistieke 'instanties' de foto in zijn hoedanigheid van materieel 'ding' als kunst willen zien en erkennen, of niet. Het maakt bijgevolg ook niets uit wat en hoe men fotografeert. Als de artistieke 'instanties' zeggen dat het kunst is, dan is dat kunst, en als ze vinden dat het geen kunst is, dan is dat ook geen kunst. In zijn ultieme consequenties betekent dat ook dat het kunstwerk niet meer wordt gemaakt door de kunstenaar-schepper, maar door externe waarnemers die het maken of kraken, die bepalen of het kunst is of niet is.
De zegevierende en prijswinnende kunstenares, Michèle Matyn, moet dat vooraf goed geweten en ingeschat hebben en deed het volgende:

1. ergens in een godvergeten gat in Amerika nam ze toevallig in een of ander godvergeten voortuintje een foto van een godvergeten soort vrouwelijke tuinkabouter waarvan de meest opvallende eigenschap het ontbreken van een een stuk van één van de gipsen beentjes is.
2. terug in artistiek België gekomen, merkte ze al even toevallig dat de gefotografeerde gehandicapte vrouwelijke tuinkabouter enige uiterlijke gelijkenis vertoonde met haar zelf als jong meisje gefotografeerd door een gelegenheidsfotograaf ter gelegenheid van haar plechtige heilige communie.
3.aangezien de plechtige communie foto schoon ingekaderd was in een ovaal passepartout, kwam ze op het lumineus idee om een afdruk van de foto van de tuinkabouter eveneens in een ovaal passepartout te stoppen en die twee dan naast elkaar te zetten met als bindende titel "oval tragedy". De parallellen tussen de twee foto's (waarvan er dus één niet door de fotografe zelf werd gemaakt) via het ovale passepartout mogen dan zonneklaar zijn, de overeenkomsten op het vlak van de "tragedy" zijn dan weer volslagen onduidelijk. Het afgebroken been van de verwaarloosde tuinkabouter is - met enige zin voor vals drama en kinderlijke overdrijving - misschien wel als een soort "tragedy" aan te voelen, maar of de kunstenares in vergelijkbare mate door een soortgelijk of vergelijkbaar feit getraumatiseerd zou zijn, lijkt me zeer onwaarschijnlijk. Duidelijk is anderzijds wel dat geen enkel normaal mens in Amerika of in België daar wakker kan van liggen.

Maar allicht precies om die reden maakte het ovalen concept van de ovalen tragedie zo'n grote indruk op de artistiek fijnzinnig besnaarde jury die in de eerste plaats duidelijk gecharmeerd werd door de ongewone ovale vorm van de foto's, door het groot formaat van de lambda afdruk en door de presentatie achter glanzende plexi, waarmee ze in haar verslag zo ongeveer ook het voornaamste heeft gezegd, afsluitend met de conclusie dat deze wijze van inpakken en verpakken van foto's getuigt van een bijzonder grote authenticiteit en een heel intelligente omgang met het medium fotografie (SIC). De rest van het verslag is overbodig bladvulsel met een gedetailleerde beschrijving van de tuinkabouter, uitmondend in de volkomen uit de lucht gegrepen Freudiaanse conclusie dat de toestand van de verwaarloosde tuinkabouter als een perverse interpretatie van de jeugd van de fotografe moet worden gezien. Zo iets roept serieuze vragen op, stelt deze jury in alle ernst, en dat alleen al is voor deze jury ruim voldoende om deze uitermate kunstzinnig bevonden combinatie van 2 ovalen afdrukken van één doodgewone foto van een doordeweekse tuinkabouter met een gebroken beentje en één doodgewone standaard plechtige communie foto als grote kunst te waarmerken en er een eerste prijs ter waarde van 8000 euro tegenaan te gooien.

Hebben de masters-fotografen die 5 volle jaren zweet in onze Vlaamse kunst academies gelaten hebben om iets van de edele kunst van de fotografie onder de knie te krijgen, al eens goed nagedacht of dit wel een verstandige inspanning is geweest, wetende dat het gebruik van simpele ovalen passepartouts of ovaalvormige afdrukken versterkt met een ovale titel het grote verschil kunnen maken in de erkenning als kunstenaar door de erkende Vlaamse kunst autoriteiten?

Het zeer authentiek en bijzonder intelligent ovaal afgerond lambda plexi foto tweespan dat door het kruim van de Vlaamse kunst autoriteiten als een exceptioneel hedendaags Vlaams kunstwerk met Bozar allures bekroond werd, kan u hier in zijn originele, prachtige ovale vragen oproepende vormen bewonderen: HET OVALE CONCEPT VAN HET EI VAN COLUMBUS



Juryverslag
Eerste laureaat 8000 euro
Michèle Matyn – Oval Tragedy
Categorie: 2D - Foto
Afmetingen: 150x110 en 76x56
Creatiedatum: 2005-2007
Materiaal: Lambda tussen plexi


Er werden drie verschillende foto’s van Michèle Matyn in de Bozar tentoonstelling opgenomen. Animal Kingdom, Home Town Story en Oval Tragedy. Alledrie de werken hingen naast elkaar. Enkel twee kleine tekeningen hingen ietwat verloren tussen de glanzende, grote plexi foto’s van Matyn. De manier waarop de werken gepresenteerd werden, liet geen twijfel mogelijk omtrent het toeschrijven aan één kunstenaar. De jury liet haar blik vallen op het werk Oval Tragedy en honoreerde dit tweedelig fotografisch werk met 8000 euro.
De eerste foto die deel uitmaakt van Oval Tragedy toont een gezin – vader, moeder, dochter en twee zoontjes. De vijf geportretteerden staan zeer klassiek opgesteld, met de ouders achteraan, het dochtertje in het midden vooraan, beide kleine broertjes links en rechts van haar geknield. Het meisje heeft een wit kleedje aan, afgewerkt met lichtroze lintjes en een wit hoedje en kijkt guitig in de lens. Naast dit familieportret hangt een tweede en iets groter ovalen beeld. Hierop staat een stenen geglazuurd beeld centraal van een klein meisje, zittend op een bank. Het meisje heeft eveneens een witte jurk aan met lichtroze details afgewerkt met een witte hoed. Een beentje ligt afgebroken onder het bankje, de blik van het meisje is eerder beangstigend, kijkt weg. Wat je in Oval Tragedy te zien krijgt, is het beeld van een jong meisje en een karikaturale, bijna perverse interpretatie van haar jeugd. Is het meisje op de familiefoto een jeugdportret van de kunstenaar zelf? Heeft Michèle Matyn zichzelf herkend in het stenen, verweerde beeld? Wat hier is weergegeven, roept vragen op, weekt
interpretaties los, toont een complexe realiteit, een kinderlijke wereld vol tragedie.
Michèle Matyn verdient de eerste prijs omdat uit dit werk een bijzonder grote authenticiteit en een heel intelligente omgang met het medium fotografie blijkt. De kunstenaar creëert verschillende droomwerelden die desondanks ‘scherp’ gesteld worden door de keuze van harde en briljante presentatietechnieken die bijzonder hedendaags zijn.
Jury:
Patrick Allegaert (voorzitter & samensteller), Rolf Quaghebeur, Julie Vandenbroucke, Guy Cassiers, Hans Theys