FOTOGRAFIE : DE KASK MASTERS 2009 / 10 (SLOT) : DE 'REST'

Van de (toevallig?) 13 Kask masters 2009 zijn er 4, over wiens afstudeer 'project' eigenlijk niets zinnigs te zeggen valt, gewoon omdat er géén project is of hooguit slechts een kiempje van een mogelijk 'projectje'. Het zijn virtuele 'schijn projecten' die vooral blijken tot doel gehad te hebben een papieren 'diploma' op zak te kunnen steken, niets méér en verder (waarschijnlijk) ook niets meer. Dit is bedroevend voor de (goede) reputatie van het Kask, maar het is nog meer bedroevend voor de betrokken 'masters' die aldus doende of eerder niet-doende, 'Master in Niets' zijn geworden. In de mooie Spaansche tale klinkt dat: "Maestro en Nada". Men zou deze 'goed klinkende' Spaanse versie eventueel wel kunnen bezigen om te solliciteren in de (niet-Spaanstalige) reclame wereld of - met nog meer kans op succes - in de polyglotte artistieke museale werelden voor 'hedendaagse Kunsten & Truken' omdat men juist daar véél méér belang hecht aan hoe iets lijkt te klinken of er lijkt uit te zien (aan de buitenkant) dan aan hoe iets werkelijk is of wat het inhoudt (aan de binnenkant). Zeg nu zelf: "Maestro en Nada", dat klinkt toch fantastisch hedendaags artistiek en het lijkt ook veelbelovend schijnen te zijn..... voor een leek (in de Spaansche tale).

Ik ben hier allicht wel een klein beetje aan het overdrijven, maar toch...hoe meer ik via de hierna vermelde Kask website links naar deze afstudeer 'projecten' en foto's kijk, hoe meer ik mijn eigen straffe en stoute woorden moet geloven.

Laat ik - in een hedendaags artistieke volgorde - beginnen met de minste van de minste - de absolute 'Minimal Art' - en naar beneden toe opklimmen naar het meeste van de minste :

1. SARA DERAEDT

Het 'project' draagt als titel " S(D)D 09 " en wordt door deze versbakken kaskmeesteres verder omschreven als " Stand der Dingen van het werk van Sara Deraedt " (Punt) Dit monumentaal hedendaags kunstwerk met de mysterieuze titel "Standderdingen" bestaat uit welgeteld 1 foto (op de Kask website) waarop mysterieuze (licht) schijnselen te zien zijn, die tegelijk ook in 1 keer alles opklaren en verklaren: het is Eén Geweldig Niets, een E(G) N.


2. SANDER BUYCK

Deze versbakken kaskmeester schenkt aan zijn 'project' de ronkende titel: "THINGS FALL APART"

DE DINGEN VALLEN UITEEN.

En of ze uiteenvallen: er is aan de zin en de betekenis van de op de Kask website getoonde foto's van deze Kask master geen kop of staart te krijgen. Een foto van een stuk muur met een stuk half reliëf sculptuur, gecombineerd met een vaag zicht door een vaag venster op een paar aan een vage drooglijn  opgehangen vage kledingstukken, naast een vakantiefoto van een stukje rivier oever met een inkijk op een boswegel....

Er zijn zoveel dingen in de wereld, maar een fotograaf moet natuurlijk keuzes maken en dat is nu juist wat deze Kask master duidelijk niet wenste te doen. Hij wou eigenlijk de hele wereld (the whole world) en zelfs nog iets ruimer - the Whole itself - (the Universe) fotograferen maar botste - volgens de relatieve wetten van de universele botsing-en-chaos theorie - op zijn eigen grenzen en op de limieten van het Kask en de Kask master website. Zijn 'project' is een soort 'anti-project' geworden waarbij hij inspiratie zocht en vond bij niemand minder dan Albert EINSTEIN, de man die de RELATIVITEITSTHEORIE ontwikkelde en daarbij als uitgangspunt stelde dat alles relatief is, zelfs de fotografie, de fotograaf, zijn foto's, zijn 'project' en ook de relatief gemakkelijk binnengehaalde 'Kask master' titel..... uiteraard.


3. LIESBETH BEECKMAN

Het 'project' noemt "BROUILLARD" (MIST) en het is blijkbaar bedoeld als een soort fotografische uitbeelding of verbeelding van gevoelens en situaties die deze fotografe in een persoonlijk dagboek voor en mbt haarzelf  heeft neergepend en waaruit ze bij wijze van omschrijving van haar 'project' een aangepast fragment heeft geplaatst .

Deze kask master schrijft verder: "ik fotografeer mezelf. Waarom ik het doe en wat het betekent blijft vaag"

Ja, voor mij en anderen dan ook natuurlijk...maar in elk geval heeft en geeft deze fotografe een open en eerlijke kijk op zichzelf als een soort uiting van zelfonderzoek en zelfkritiek en dat vind ik op zich al een zeer te waarderen verdienste.
Het is maar hoe je het beziet, maar voor mij is alvast één ding heel duidelijk: als je als fotograaf niet of slechts heel vaag weet waarom je iets of iemand fotografeert en wat het betekent, dan is de kans dat die foto's voor externe beschouwers (inhoudelijk) ook de mist ingaan, bijzonder groot. Als je daarbij ook nog exclusief op jezelf focust, ja dan maak je alleen nog onbegrijpelijke foto's in een onbegrijpelijk 'project' van en voor jezelf. Tsja, ...??
 Misschien toch nog een artistieke troost: in de hedendaagse kunsten blijkt 'brouillard' en 'niet of slechts heel vaag weten waarom men iets doet en wat het betekent' op 'artistieke kwaliteit' te duiden en eerder als een artistiek voordeel dan als een nadeel te worden beschouwd.
Misschien kan dat in artistieke middens het verschil maken?


4. YANA FOQUÉ 

Waar bovenvermelde fotograaf SANDER BUYCK zich enigszins bescheiden op EINSTEIN beriep om een (relatieve) verklaring te kunnen geven voor zijn 'anti-project', beroept deze versbakken kaskmeesteres zich op een nog groter genie - kunstkenner DIRK LAUWAERT - om de indruk trachten te wekken dat haar non-project een 'project' zou lijken te zijn.

Haar foto's zouden een onzichtbare glimp moeten geven van - houdt U vast / fasten seat bells - een :
" werkelijk grote scene fotografie, die een fotografie is zonder standpunt......en die het onbereikbare scenische overzicht laat vermoeden, als een verre nagalm van de voorstelling "

Het op de Kask website vermelde citaat uit de kosmische kunsttheorie op licht papier van kunstkosmonaut Dirk Lauwaert, luidt alsvolgt:

"De werkelijke grote scene fotografie is een fotografie zonder standpunt.(...) een fotografie waarin het standpunt wegdeemstert in een elegante en terughoudende neutraliteit die het onbereikbare scenische overzicht laat vermoeden, als een verre nagalm van de voorstelling."


citaat Dirk Lauwaert, Lichtpapier - bibliotheek van fotografie 3, FotoMuseum Antwerpen, 2007


Hiermee zijn we met onze kunstraket losgekomen van de aardse zwaartekracht en zweven nu gewichtloos in de oneindige ruimten van het Kunst Universum, met een perfect wijds zicht op de werkelijk grote scene fotografie.

Hoe voelt U zich en wat ziet U?

Juist, ja, foto's zonder standpunt die het niet bereikte scenische overzicht laten vermoeden, als een verre nagalm van wat het eigenlijk zou moeten voorstellen.


Dat komt ervan als men als fotograaf gaat zweven. Een fotograaf zonder standpunten die foto's maakt zonder standpunt, foto's die in het beste geval slechts een vermoeden van een standpunt en dus ook van een resultaat zouden kunnen veronderstellen, dat was in vroegere tijden ruim voldoende om als fotograaf grandioos te worden 'gebuisd'. Nu kan men hiermee blijkbaar zonder moeite de titel van 'Kask master' op zak steken.

De geleerd klinkende maar onverstaanbare en onbegrijpelijke fotografie theorieën van Dirk Lauwaert hebben - evenals sommige andere geleerd klinkende fotografie theorieën, zoals die van Roland Barthes bv. - een dubbele bodem en zijn in wezen vals en misleidend.

De fotograaf - degene die een foto maakt- heeft noodzakelijkerwijze altijd een standpunt, dat in de door hem gemaakte concrete foto altijd tot uiting komt. Goede fotografen en goede foto's getuigen bovendien ook van goede standpunten. Dirk Lauwaert verwisselt hier (bewust?) het werkelijke standpunt van de fotograaf dat in de concrete foto ook werkelijk aanwezig is en tot uiting komt, met standpunten of ingebeelde 'non-standpunten' die de beschouwer van die foto zich eventueel kan voorstellen of verbeelden en op die manier kan 'zien' wat eigenlijk niet in de foto te zien is dan wel zich kan voorstellen iets 'niet te zien' wat in de foto objectief wel aanwezig en te zien is.

De 'werkelijke grote scene fotografie' van Dirk Lauwaert wordt op die manier een fictieve fotografie met "foto's" die slechts in de geesten van individuele beschouwers kunnen 'bestaan', zoals trouwens ook de mysterieuze "PUNCTUMS" van ROLAND BARTHES slechts FICTIE zijn en enkel 'bestaan' in de geesten van individuele beschouwers maar géén objectief bepaalbare en aanwijsbare elementen in en van concrete foto's zijn.

Het is dan ook vals en misleidend om dit voor te stellen als eigenschappen die aan een bepaalde soort fotografie, fotografen en hun foto's zouden kunnen worden toegeschreven. Daarbij moet worden opgemerkt dat Roland Barthes zelf dit trouwens nergens in zijn geschriften heeft beweerd, hij sprak nooit over 'de fotografie' en zeker niet over 'de grote fotografie', hij had het telkens over welbepaalde foto's die op welbepaalde momenten welbepaalde indrukken bij hem konden opwekken, daarbij in het midden en in het duister latende of dit effect effectief aan die foto's dan eerder aan hem en zijn actuele gemoedstoestand te wijten was.
Kunst goeroe Dirk Lauwaert maakt die nuances evenwel helemaal niet, integendeel, hij doceert, decreteert, ratelt en orakelt er maar op los, als waren het pauselijke encyclieken of ontegensprekelijke dogma's, onder meer dus ook mbt 'de grote scene fotografie'...
In die val van dat soort misleiding is deze Kask master fotografe onbedachtzaam, kritiekloos en blindelings getrapt, denkende en in de praktijk brengende dat 'werkelijk grote scene fotografie' concrete foto's zonder concreet standpunt zouden kunnen en moeten zijn, zoals sommige fotografen ook menen dat zij foto's met objectieve 'punctums' zouden kunnen en moeten maken en zoals sommige beoordelaars van foto's menen dat zij 'goede van 'slechte' foto's zouden kunnen en moeten onderscheiden op basis van het wel dan niet aanwezig zijn van objectief aanwijsbare 'punctums' in die foto's.

Niets is -mijns inziens- minder waar. Het zijn de symptomen van een ziekte die de hedendaagse fotografie in het als 'artistiek' voorgehouden vaarwater van vrijblijvendheid en subjectieve willekeur loodsen, in diskrediet brengen en naar een dreigend failliet met objectieve nul-waarde leiden.