PASEN 1951/2008 EN (BEELD)TAAL

Heden, te Gent op Pasen in het jaar des Heren 2008, ben ik doelbewust begonnen met een opfrissing van mijn kennis van en inzicht in de (Nederlandse) "taal". Ik vermoed dat dit mij zal kunnen helpen om een beter en dieper inzicht te krijgen in de (universele?) "beeldtaal" en dus ook in foto's, in het "begrijpend lezen" van foto's, in communicatie.

Ik ben gestart met een heel dun en heel oud schoolboekje, getiteld "Woord-en zinsontleding" van de reeds lang ten Hemel gevaren auteur J. J.Tavernier en uitgegeven in vierde druk door de reeds lang ter ziele gegane uitgeverij Scaldis te Wetteren. Het voorwoord bij deze vierde druk is wonderbaarlijk maar geheel toevalligerwijs (?) gedagtekend: Gent, Pasen 1951.

Al bij de eerste drie alinea's van de inleiding had ik het als een soort openbaring aangevoeld (voor)gevoel dat ik op de Goede Weg zat. Daarom plaats ik hier in extenso, behoudens de door mij ingevoegde kleurzetting van bepaalde woorden, deze drie eerste alinea's.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TAAL. Om aan anderen mede te delen, wat wij denken, wensen, willen of voelen, beschikken we over verschillende middelen, waarvan de voornaamste zijn:
a. de geluiden (bij het spreken) : gesproken taal.
b. de letters (bij het schrijven) : schrijftaal.
c. de gebaren (bij doofstommen bv.) : gebarentaal.
Met het woord taal bedoelen we, in de eerste plaats, het gesproken woord (de spreektaal), in tegenstelling met het geschreven woord (de schrijftaal).

WOORD. Wanneer we spreken, delen we aan anderen mede wat we denken, wensen, willen of voelen, door middel van klanken (spraakgeluiden). Wanneer we schrijven, delen we aan anderen mede, wat we denken, door middel van letters.
Een woord is een spraakgeluid of een vereniging van spraakgeluiden, waardoor de spreker bij de hoorder een bepaalde voorstelling wil verwekken (gesproken woord).
Een woord kan schriftelijk worden voorgesteld door middel van letters (geschreven, of gedrukt woord).

ZIN. Een zin is een voor de medemens begrijpelijke uitdrukking van een gedachte, een wens, een wil of een gevoel, door middel van één of meer woorden.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

De rest van het (niet meer verkrijgbaar) boekje, moet ik U onthouden. Het gaat over woordsoorten, enkelvoudige en samengestelde zinnen en de functies van woordsoorten in die zinnen. Het is mij wel opgevallen dat één bepaalde woordsoort, nl. het werkwoord, een heel belangrijke functie heeft in een gesproken of geschreven zin en ik heb zo het aanvoelen dat het "werkwoord" in de "beeldtaal" eveneens een belangrijke rol zou kunnen of moeten spelen?

Tot slot nog deze bedenking: het woord "ZIN" heeft, volgens de "Dikke Van Dale", naast de taalkundige betekenis, heel wat verschillende en merkwaardigerwijs ook enkele tegengestelde betekenissen, waaronder " gedachte, zienswijze, bewustzijn en verstand", maar ook "gemoed, stemming, goesting, lust en begeerte" en verder ook " gewaarwording, zintuiglijkheid, perceptie", naast "richting, gezindheid en strekking" en last but not least ook.... " nut, doel en ZINGEVING".

Een hoogst interessante vaststelling, vooral in het kader van een verbreding en verdieping van het inzicht in het wezen, de functie en het nut van "beeldtaal" in relatie tot de andere soorten "talen, zoals de gesproken en geschreven taal en ook de gebarentaal die eigenlijk een vorm van conventionele "beeldtaal" is, een soort mix van "beeldtaal" en geschreven taal die op zich al een soort conventionele "beeldtaal" is. Maar er zijn, naar mijn aanvoelen, nog andere soorten "talen" die betrekking hebben op andere menselijke zintuigen, zoals de tastzin, de reukzin en de smaakzin.
Het doet mij opnieuw herinneren aan de "gevleugelde" uitdrukking "een beeld zegt meer dan duizend woorden" die bij nader inzien vooral een blinde boutade aan het "oog" blijkt te zijn, waarbij de andere menselijke zintuigen onterecht over het hoofd worden gezien, over dat hoofd waarin een nog belangrijker menselijk orgaan zit dat in het Nederlands "hersenen" wordt genoemd, in het Duits "hirne", in het Engels "brain", in het Frans "cerveau" , in het Spaans "cerebro", in het Italiaans "cervello", in het Pools "mózg", in het Grieks "egkefalos", in het Latijn "cerebrum" , en in het Esperanto "cerbo". In het Chinees, weet ik het niet, maar het zal wel iets met "streepkes" zijn.

Op deze feestelijke dag van de Verrijzenis en het Licht, als gepast slot nog een soort Pauselijke zegen, met de wijze woorden:

VERBUM DOMINI LUCERNA PEDIBUS NOSTRIS

( noot: het was ondoenbaar en zelfs onmogelijk om de boodschap die in deze Latijnse zin verscholen zit, in "beeldtaal", in een foto om te zetten maar in de "Dikke Van Dale" kan U onder de rubriek "gevleugelde woorden, titels en citaten" in gedrukte woorden lezen wat U zich daar in uw gedachten en dus via uw hersenen desgevallend kan bij voorstellen ).